بررسی فرانقش‌های شش‌گانه هلیدی در ترانه‌بازی «اشتر به چَراست»

Investigating the six trans elements of Holiday in song playing of" Oshtor be charast (the camel has gone grazing)"

نویسندگان :

مصطفی رحماندوست¹، زهرا داوری²،
شاعر و پژوهشگر¹، دانش آموخته ادبیات کودک و نوجوان دانشگاه شهید بهشتی²
تعداد صفحات : 18
چکیده :

نظریه نقشگرای هلیدی از نظریه‌های مهم در زبان‌شناسی به شمار می‌رود. هلیدی در این نظریه از زاوایای گوناگونی به بافت و معنای درون‌متنی و برون‌متنی کلام می‌نگرد و برای هر گزاره، سه فرانقش اندیشگانی و بینافردی و متنی قائل می‌شود. در پژوهش حاضر اندیشۀ زبانی موجود در متن یکی از ترانه‌بازی‌های مشهور کودکانه به نام «اشتر به چَراست» را از دیدگاه نظریۀ فرانقش‌های اندیشگانی هلیدی، به شیوه توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار دادیم. هدف آن بود که با تکیه بر افعال کاربردی، لایه‌های معنایی نهفته در آنها نیز برای خوانندگان آشکار شود؛ زیرا گاه در ژرف‌ساخت برخی از ترانه‌ها حقایقی پنهان است که دستیابی به آنها نیازمند تفکر و تحلیل علمی است. یافته‌های این پژوهش بر مبنای دستور نقشگرای هلیدی نشان داد که از میان این فرایندهای شش‌گانه، فرایند رابطه‌ای از نوع هویتی کاربرد بیشتری در این ترانه‌ دارد؛ زیرا این فرایند می‌تواند با ایجاد ارتباط بین پدیده‌ها یا رویدادها، تصاویر ذهنی تازه‌ای بسازد و تخیل را در ترانه پررنگ‌تر کند.

موضوع : علوم انسانی
کلمات کلیدی : فولکلور کودکان، ترانه‌بازی، اشتر به چراست، فرانقش اندیشگانی
مراجع :
- احمدپناهی سمنانی، محمد(1383). شعر فولکلور: ترانه در بازی: بررسی ترانه در بازی‌های محلی، گوهران، ش5، صص 166-157 -ایشانی، طاهره و برزگری، زینب(1398). بررسی سنجشی مضمون و سبک در حکایات و حکمت‌های گلستان و بهارستان بر اساس کارکرد تجربی فرانقش اندیشگان، علم زبان، سال 6، ش 10، صص 356-325 -جلالی، مریم(1398). تحلیل تطبیقی لالایی‌های فارسی و انگلیسی از منظر فرانقش اندیشگانی، ادبیات تطبیقی 9/2، صص21-3 -دهریزی، محمد(1395). ساختارشناسی تاریخی تحلیلی شعر کودک و نوجوان، تهران: مدرسه -ذوالفقاری، حسن(1396). زبان و ادبیات عامه ایران، چاپ دوم، تهران: سمت -رسولی، جواد(1397). فولکلور کودکان، تهران: انتشارات مدرسه -رمضانی، احمد(1397). تحلیلی نقشگرا از لالایی‌های زبان فارسی، فصلنامه هنر زبان، ش3، صص 62-47 -قیاسی، سید وهاب(1395). پژوهشی اجمالی در ادبیات عامیانه ایران، تهران: اطلاعات -مهاجر، مهران و نبوی، محمد(1393). به‌سوی زبان‌شناسی شعر، تهران: آگه -نصری اشرفی، جهانگیر و دیگران(1392). وازیگاه، جلد 1، تهران: آروَن

---

تعداد بازدید از مقاله : 45
تعداد دانلود فایل : 6